Thủ tướng Chính phủ yêu cầu có cơ chế đưa ra khỏi bộ máy những người không đủ năng lực, phẩm chất.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu có cơ chế đưa ra khỏi bộ máy những người không đủ năng lực, phẩm chất. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Ngày 2.3, Văn phòng Chính phủ thông tin, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Chỉ thị số 05/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8% trở lên.

Trong Chỉ thị này, Thủ tướng đã đề cập một ý rất quan trọng, đó là Bộ Nội vụ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất, có cơ chế đưa ra khỏi bộ máy những người không đủ năng lực, phẩm chất.

Vẫn biết một trong những cơ hội của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy lần này là các cơ quan, đơn vị sẽ được cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Ai làm giỏi, chứng minh được năng lực và làm được việc thì làm tiếp. Ai năng lực yếu kém, lười nhác, làm việc không hiệu quả, có thói quen sợ và đùn đẩy trách nhiệm… thì nên cho nghỉ và tự nghỉ để nhường chỗ cho người khác làm. Vậy mới công bằng và đúng với quy luật vận động của đời sống, xã hội.

Song làm thế nào để nhận diện khách quan, công bằng ai là người có năng lực, ai là người “ngồi sai chỗ” lại không hề đơn giản.

Bởi cán bộ công chức, chẳng ai lại tự nhận mình yếu kém, thiếu năng lực trước tổ chức. Và có không ít đơn vị đã để xảy ra tình trạng nể nang, bao che, thậm chí lợi ích nhóm khi đánh giá cán bộ, khiến việc sàng lọc mang tính hình thức.

Khi Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Nội vụ “có cơ chế”, điều này có nghĩa là cần có một tập hợp quy định, quy trình, nguyên tắc thống nhất để phân loại cán bộ, công chức. Mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng đội ngũ, đồng thời bảo đảm tính công bằng và tránh tùy tiện.

Và để thực hiện điều này một cách thực chất, cần có một cơ chế rõ ràng, nhất quán, minh bạch trong toàn bộ quá trình quản lý nhân sự với các giải pháp căn bản.

Trong đó, cán bộ công chức cũng phải áp dụng mô hình doanh nghiệp, với mỗi vị trí công việc cần mô tả chức năng, nhiệm vụ chi tiết, kèm theo chỉ số đo lường hiệu quả công việc (KPI) – từ năng lực chuyên môn đến thái độ, tinh thần trách nhiệm.

Kết quả đánh giá định kỳ phải báo cáo minh bạch, có giám sát độc lập. Nếu để đánh giá cảm tính, dễ xảy ra thanh trừng nội bộ hoặc giữ ghế cho người thân quen.

Khi đã xác định cán bộ không đủ năng lực hoặc vi phạm đạo đức, phải có quy trình xử lý rõ ràng, từ cảnh cáo, điều chuyển vị trí đến buộc thôi việc. Tránh “luân chuyển” lòng vòng hay nâng đỡ để né trách nhiệm.

Quan trọng hơn cả là trách nhiệm giải trình của người đứng đầu. Nếu cơ quan “ôm” mãi những cán bộ không đáp ứng công việc, gây trì trệ, thì chính thủ trưởng phải là người đầu tiên chịu trách nhiệm.

Trên hết, cần xây dựng một nền văn hóa công vụ chuẩn mực, với tinh thần khen thưởng người giỏi, loại bỏ người yếu kém, cũng như tạo “rào chắn” ngăn bè phái, thỏa hiệp.

Hy vọng với yêu cầu của Thủ tướng, tới đây việc “đưa người không đủ năng lực ra khỏi bộ máy” sẽ đi vào thực chất để bộ máy nhà nước vững mạnh, phục vụ nhân dân hiệu quả hơn, đóng góp thiết thực cho phát triển kinh tế – xã hội trong “kỷ nguyên mới” nhiều yêu cầu, đầy thách thức phía trước.